بزرگترین خرید و فروش اکوسیستم نوآوری کشور رقم خورد
همراه اول بخشی از سهام دیجی‌کالا را خرید
فراایران- بخشی از سهام دیجی‌کالا به سبد سرمایه‌گذاری همراه اول اضافه شد.با انتشار اطلاعیه دیجی‌کالا و پستی که حمید محمدی، هم بنیانگذار دیجی‌کالا دیروز در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر) منتشر کرد و خبر از فروش ۴۰ درصد از سهام این استارت‌آپ بزرگ به بازوی سرمایه‌گذاری همراه اول داد، توجه‌ها بار دیگر به سوی این غول فروش اینترنتی جلب شد.
اواخر فروردین ماه امسال بود که گروه دیجی‌کالا خبر از احتمال فروش بخشی از سهام خود داد تا زمزمه‌های فروش یکی از بزرگترین فروشگاه‌های آنلاین خاورمیانه که از دو سال پیش شنیده می‌شد، قوت بگیرد. در آن مقطع این پلتفرم تجارت الکترونیکی غول پیکر اعلام کرد که در مسیر رشد و توسعه خود با سرمایه‌گذاران متعددی در حال مذاکره است اما هنوز به توافق نهایی نرسیده و به محض رسیدن به نتیجه قطعی آن را به اطلاع عموم خواهد رسانید.شرکت حرکت اول که به عنوان بازوی سرمایه‌گذاری جسورانه همراه اول شناخته شده و استارتآپهای متعددی مانند میاره، فلای تودی، گروه آچاره، جاجیگا، اوبار، همراه مکانیک و … را در سبد سرمایه‌گذاری خود دارد با خرید نقدی بخشی از سهام سرمایه‌گذاری سرآوا پارس و قسمتی از سهام سایر سهام‌داران، مالک ۴۰ درصد از دیجی‌کالا شده است. بر اساس اطلاعیه دیجی‌کالا، مذاکرات واگذاری بخشی از سهام این استارت‌آپ از بهمن ماه سال گذشته آغاز شد و در نهایت شرکت حرکت اول با پرداخت مبلغ ۳۰ هزار میلیارد تومان برابر با ۵۰۰ میلیون دلار موفق به کسب ۴۰ درصد سهام شد. ضمن اینکه برادران محمدی که پیش از این مالک ۳۲.۳۶ درصد سهام دیجی‌کالا بودند،
از این پس ۲۲ درصد سهام این گروه و ۲ صندلی از ۵ صندلی هیات مدیره دیجی‌کالا را در اختیار خواهند داشت. در این میان توافق شده است که هیچ یک از سهام‌داران به تنهایی کنترل شرکت را در اختیار نخواهد داشت. سرمایه گذاری سرآوا در دیجی‌کالاسعید رحمانی، بنیانگذار و مدیرعامل سابق هلدینگ سرآوا است که سال ۱۳۹۰ آن را تاسیس کرد. وی نزدیک به دو سال پیش اعلام کرد سرمایه گذاری روی دیجی‌کالا که سال ۱۳۸۵ توسط برادران محمدی تاسیس شده بود، در ۲۷ اسفند ماه ۱۳۹۱ نهایی شد و مبلغ کلی که روی این فروشگاه آنلاین سرمایه‌گذاری شد را کمتر از ۱۳ میلیارد تومان (۵ میلیون دلار) اعلام کرد تا مالک ۵۱ درصد سهام دیجی کالا شود. وی در ویدیویی تاکید کرد که در طول زمان به تدریج سهام سرآوا در دیجی کالا تقلیل یافت و به ۲۵ درصد رسید. شرکت سرآوا بخشی از سهام استارتآپهای موفقی مانند گروه هزاردستان (کافه بازار، بلد و دیوار)، گروه دیجی کالا، گروه هم آوا و پژواک و … را در اختیار دارد. اواخر سال ۱۳۹۷ شنیده‌هایی حاکی از فشارهای امنیتی به سرآوا و به ویژه سعید رحمانی برای توقف سرمایه‌گذاری در اکوسیستم استارت‌آپی شنیده شد که هیچ‌کدام از آنها را مدیران سرآوا تایید نکردند اما رحمانی توضیح داد که این خبرها درست بوده و در نهایت همین فشارها موجب شد تا او ایران را ترک کند. اما اکنون هلدینگ سرآوا بعد از گذشت ۱۲ سال از نخستین سرمایه گذاری جسورانه خود در دیجی کالا از ترکیب سهامداری این شرکت خارج شد تا بدین ترتیب بزرگترین بازگشت سرمایه موفق یک سرمایه گذاری وی سی در اکوسیستم نوآوری و اقتصاد دیجیتال کشور رخ دهد.
براساس اعلام دیجی‌کالا، حمید و سعید محمدی همچنان مدیریت اجرایی و راهبری شرکت، تدوین استراتژی‌های کسب‌وکار و انتخاب مدیران ارشد را برعهده خواهند داشت. این استارت‌آپ انتظار دارد تا با این سرمایه گذاری و مشارکت دو بازیگر قدرتمند که هر کدام از آنها دهه‌ها میلیون کاربر دارند، سرویس‌های جدیدی ایجاد شوند و تجربه‌های خوشایندتری برای کاربران و سرمایه‌های بیشتری برای اکوسیستم نوپای نوآوری جذب شود. در واقع آنچه که رایج است همین حضور اپراتورها و بانک‌ها در قراردادهای بزرگ شرکت‌ها در دنیاست و شاید روزنه‌ای برای حل مشکلات ورود به بورس و بازارهای جهانی این استارت‌آپ مطرح ایران باشد. اما شاید مساله اصلی این باشد که نتایج خرید استارت‌آپ‌ها توسط شرکت‌های خصولتی، چقدر می‌تواند در اکوسیستم استارت‌آپی تاثیرات مثبت و منفی بر جای بگذارد. در این میان برخی از افراد خرید دیجی‌کالا توسط همراه اول را به فال نیک گرفته‌اند و آن را امیدی برای حمایت بیشتر استارتآپهای ایرانی عنوان کردند. حسین ریاضی، رئیس سندیکای صنعت مخابرات ایران نیز در این باره گفت: “همراه اول در کنار خرید سهام دیجی‌کالا و انتقال قدرت سرمایه‌گذاری در این شرکت می‌تواند از مدیریت سازمانی آن نیز الهام بگیرد”. اما برخی از فعالان اکوسیستم نیز مخالف آن هستند و آن را به نوعی دخالت و نفوذ بیشتر شرکت‌های دولتی درفرایند اکوسیستم نوآوری می‌دانند.
نویسنده: آزاده ارشدی
